Алматының Өңірлік коммуникациялар қызметінің алаңында Ә.Х.Марғұлан атындағы Археология институтының археолог ғалымдарының қатысуымен баспасөз конференциясы өтті.
Бас директордың ғылым жөніндегі орынбасары, тарих ғылымдарының кандидаты Әсем Қасенова 2023 жылы 63 экспедиция (оның ішінде 2 халықаралық) ұйымдастырылғанын, оның барысында 3000-нан астам артефакт табылғанын атап өтті.
«Институт іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ұйымдардың тізіміне енді. Бас сүйегіндегі бетті графикалық қайта құру жұмыстары басталды. Керамиканың 2 142 фрагментіне техникалық-технологиялық, морфологиялық және типологиялық талдау жүргізілді. 57 343 остеологиялық материалдар жиналды және өңделді. Металл мен былғарыдан жасалған 57 зат қалпына келтірілді. 1000-нан астам археологиялық олжалар бейнеленген. Әр түрлі елдердің зертханаларына радиокөміртекті, изотоптық және металлографиялық талдаулар жүргізу үшін барлығы 316 үлгі жіберілді», - деді Ә.Қасенова.
Сонымен қатар, институт өткен жылы 170 - тен астам материал жариялады - бұл монографиялар, мақалалар, жинақтар және басқа да басылымдар.
Брифингке қатысқан Институттың жетекші ғылыми қызметкері Александр Горячев Алматы, Алматы және Жетісу облыстары маңында жүргізіліп жатқан далалық зерттеулер туралы егжей-тегжейлі айтып берді. Бұл аумақтарда екі археологиялық отряд жұмыс істеді.
Мәселен,Көлсай ғылыми отряды Алматы облысы Кеген ауданының аумағында тарих және мәдениет ескерткіштерін барлау және картаға түсіру жұмыстарын жүргізді.
«Ордакөл ғылыми отряды Жетісу облысы, Қаратал ауданы, Дауылбай тауларының тарих және мәдениет ескерткіштеріне барлау жүргізді. 190-нан астам археологиялық нысандар зерттелді, олардың ішінде жартастағы суреттердің 20 кластеріне, 20 - дан астам елді-мекендер мен тұрақтарға және қола дәуірінен қазіргі уақытқа дейінгі 150-ге жуық жерлеу кешендеріне сипаттамалар, фотосуреттер мен графикалық құжаттама жасалды», - деді А.Горячев.
Сонымен қатар, дала жұмыстарының қорытындысы бойынша 2023 жылы Шелек өзенінің аңғары бойындағы 84 археологиялық ескерткіш құжатталған, олардың арасында 10 ежелгі және кеш қоныс-тұрақ және қола дәуірінен қазіргі уақытқа дейінгі 74 қорым үшін далалық құжаттама жасалған.
Өз кезегінде ортағасырлық археология бөлімінің меңгерушісі Ералы Ақымбек көптеген археологиялық зерттеулер тәуелсіздік алғаннан кейін жүргізілгенін еске салды. Мәселен, 2000 жылдары Арал теңізінің түбінде Арал Асар қаласы мен Кердері кесенесінің табылуы үлкен жаңалық болды.
«Ежелгі қалалар мен елді мекендерді үлкен өзендердің бойында, атап айтқанда Сырдария, Талас, Шу, Іле, Балқашқа құятын өзендерде, сондай-ақ Ертіс және Сарысу өзендерінде қоныстану мен урбанизацияның басында зерттеуге көп көңіл бөлінді. Біз үшін үлкен жаңалық 2000 жылдардың басында көпшіліктің назарын аударған Арал Асар қаласының ашылуы болды», - деді ол.
Әсем Қасенова атап өткендей, Арал маңында ғылыми экспедициялар одан әрі жүргізілетін болады.
Ағымдағы жылы институттың археолог-ғалымдары 70-ке жуық экспедиция, оның ішінде 11 бірлескен және 2 халықаралық экспедиция жоспарлауда.
