Шақыру науқаны 1 наурызда басталып, 30 маусымға дейін жалғасады. Бұл туралы ӨКҚ алаңында Алматы қаласы Қорғаныс істері департаментінің заң қызметінің бастығы Дәуренбек Шегебаев мәлімдеді.
Ақпан айының басында ҚР Президенті Қасымжомарт Тоқаев 2024 жылы мерзімді әскери қызметке шақыру туралы Жарлыққа қол қойды. 1 наурыздан бастап әкімдер орынбасарларының төрағалығымен қалалық және аудандық шақыру комиссиялары азаматтарды көктемгі мерзімді әскери қызметке шақыруды бастады.
Дәуренбек Шегебаевтың айтуынша, 30 маусымға дейін республикадағы Қарулы күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құрылымдардың қатары әскерге шақыруды кейінге қалдыруға немесе босатуға негіздері жоқ 18 бен 27 жас аралығындағы 20 мыңнан астам ер адаммен толығады.
«Наурыздан маусымға дейін өтетін көктемгі шақыру науқанына Алматы қаласы бойынша 1200 азамат шақырылады», - деді ол.
Спикер жыл соңына дейін Алматы қаласы бойынша 2500-ге жуық адамды шақыру жоспарланғанын айтты.
Әскерге шақырылушыларды хабардар етубірыңғай байланыс орталығының 1414 сервисі арқылы SMS-хабарламаларды, сондай-ақ үй және жұмыс мекенжайларына жіберілетін дербес шақыру қағаздарын жіберу арқылы жүзеге асырылады.
Әскери бөлімдерді жасақтау аумақтық және экстерриториалдық қағидат бойынша жүзеге асырылады, бұл әскерге шақырылушыларды елдің бір өңірінен екіншісіне жіберуді көздейді. Әскерге шақырылушылар ҚР Қорғаныс министрлігінің, Мемлекеттік күзет қызметінің, Ұлттық ұлан мен Шекара қызметінің әскери бөлімдеріне мерзімді әскери қызмет өткеруге аттанады, онда олар өз еліне қызмет етіп, қоғам игілігі үшін маңызды міндеттер орындайды.
ӨКҚ спикері мерзімді әскери қызметтен кейін жас жігіттің ҰБТ ұпайларын ескермей, әскери және азаматтық жоғары оқу орындарына түсуге құқығы бар екенін, ал мерзімді қызметте ерекшеленген сарбаздарына оқу орындарынан тегін оқуға гранттар берілетінін атап өтті.
Әскерге шақырылушылар әскерде қызмет өткергеннен кейін одан әрі келісімшарт бойынша қызмет ету мүмкіндігіне ие болады.
«Мерзімді әскери қызметтен кейін келісімшарттық негізде қалғысы келетіндер аз емес, өйткені қолда бар әлеуметтік пакет: тұрақты жалақы, тегін медициналық қамтамасыз ету, ерте зейнетке шығу, заттай қамтамасыз ету және жеке тұрғын үй сатып алу үшін тұрғын үй төлемдері», - деді Д.Шегебаев.
Бейбіт уақытта азаматтар әскери қызметке шақырылудан босатылады:
- денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамсыз деп танылған;
- 27 жасқа толғаннан кейін мерзімді әскери қызметке заңды негізде шақырылмаған;
- әскери қызмет өткеру кезеңінде қызметтік міндеттерін атқару кезінде туыстарының бірі (әкесі, анасы, ағасы немесе әпкесі) қайтыс болған, қайтыс болған немесе бірінші немесе екінші топтағы мүгедек болған;
- басқа мемлекетте әскери (балама) қызмет өткерген;
- «ҚР арнаулы мемлекеттік органдары туралы» ҚР 51-бабының 9-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдарында қызмет өткергендер;
- ғылыми дәрежесі бар;
- тіркелген діни бірлестіктердің діни қызметкерлері.
Әскери қызметке шақыруды кейінге қалдыру Заңның 35-бабына сәйкес мынадай негіздер бойынша беріледі:
- отбасылық жағдайлар бойынша (отбасы мүшелерінің арасында мүгедектігі бар, некеге тұрған және отбасында бір және одан да көп балалары бар отбасы асырушысы);
- оқуын жалғастыру үшін (қашықтықтан оқытуды қоспағанда, оқу кезеңіне);
- денсаулық жағдайы бойынша (шақыру комиссиясының шешімімен);
- басқа себептер бойынша (құқық қорғау органдарына оқуға түсетін педагогтерге, дәрігерлерге, депутаттарға, ұшу экипаждары мен кемелерінің мүшелеріне, оларға қатысты анықтау жүргізіледі).
Дәуренбек Шегебаев әскердегі қызметтен жалтарғаны үшін жауапкершілікті де еске салды.
«Әскери қызметке шақырудан жалтару мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не 400 сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не бас бостандығын шектеуге немесе оны бір жылға дейінгі мерзімге айыруға жазаланады», - деп толықтырды ол.
