Демалыстың соңы жағымсыз жайттармен есте қалмас үшін қауіпсіздікті сақтау ережелерін біліп, сақтау маңызды. Бұл туралы Алматы қаласының Өңірлік коммуникациялар қызметінің брифингінде құтқарушылар айтты.
Алматы қаласы ТЖ жою басқармасының бастығы Денис Ярцев кез-келген туристік сапар бірқатар қиындықтармен байланысты екенін атап өтті. Олар сол жердегі нақты кедергілер де, ауа-райының күрт өзгеруі де болуы мүмкін.
«Табиғат аясына шығарда үстіңізге киген киімдердің соған сай келуіне мән беру керек. Ол ыңғайлы болуы керек және ықтимал қауіптерден қорғауды қамтамасыз етуі керек», - деді ол.
Маман ауа райы болжамын және дауыл туралы ескертулердің ықтималдығын ескеруді ұсынады:
- таулы жерлерде ауа-райы нашарлаған жағдайда, сапарды басқа күнге ауыстырыңыз. Бұл ашық су объектілеріне де қатысты.
- сапарға шығар уақытты ғана емес (сапарға таңертең ерте шыққан дұрыс), сонымен қатар қайту уақытын да жоспарлаңыз.
Қолайсыз ауа райында жарақат алу қаупі бірнеше есе артады. Егер тауда жүргенде ауа райы бұзылса, ең дұрысы, қалаға оралу немесе төмен түсе бастау керек. Найзағай кезінде жалғыз тұрған ағаштардың астына жасырынуға болмайды. Егер өзіңізді нашар сезініп тұрсаңыз, тауға баруды кейінге қалдыру керек.
Брифингке қатысқан ТЖМ Республикалық жедел-құтқару жасағының бас құтқарушысы, кинологиялық бөлімшенің маманы Дмитрий Денисов туыстарына немесе таныстарына қайда бара жатқаныңызды хабарлауды ұсынады.
«Адамның қауіпсіздігі өзінің қолында. Ол бұл туралы үнемі ойлануы керек. Бұл бірінші кезектегі мәселе болуы керек, өйткені егер бірдеңе болса, құтқарушылар бірден келмейді», - деді ол.
Тексерілген орындар мен бағытарды таңдаңыз:
- Сіз баратын жеріңіздің жай-күйі мен табиғатты пайдалану режимін нақтылаңыз. Ұлттық саябақтар, қорықтар мен орман шаруашылықтарына барудың нақты ережелері бар;
- жер бедері мен сіз бет алған бағыт сіздің дайындық деңгейіңізге сәйкес келетініне көз жеткізіңіз. Егер сіз күрделі, көп күндік жолға шығуды жоспарласаңыз, кәсіби нұсқаушыға жүгінген жөн;
- бір күнде бірнеше нүктеге баруға тырыспаңыз;
- тауға жалғыз бармаңыз, визуалды қолжетімділік шегінде орындарды таңдаңыз және таңдалған нүктеден ауытқымаңыз.
Сонымен бірге, құтқарушы адасып қалған жағдайда өзін қалай ұстау керектігіне кеңес берді:
- байланыс болған жағдайда 112 нөмірі бойынша ТЖД бірыңғай кезекші-диспетчерлік қызметіне мынадай ақпаратты хабарлау қажет: қайда, қайдан, қанша жүрді, қай жерден өтті, қазір не көріп тұрсыз және одан әрі сұрау бойынша. Қызмет ҚР ІІМ ТЖБ Республикалық жедел-құтқару жасағымен байланыстырады. Егер сіз қоңырау шалсаңыз, орныңызда қалыңыз, қажет болса, өзіңізге алғашқы көмек көрсетіңіз және өз бетіңізше шығуға тырыспаңыз;
- егер байланыс болмаса, жолдан шықпаңыз, басқа жол іздемеңіз. Жақын жерде ашық аумақты тауып, сонда болыңыз;
- егер өткен уақыт бойынша сіз алысқа ұзамаған болсаңыз (өзіңіздің бағалауыңыз әрдайым объективті бола бермейтінін ескеріңіз), күндізгі уақытта келген соқпақ бағытымен таныс жерлерге немесе байланыс пайда болғанға дейін төмен түсіңіз.
Егер сенімді болмасаңыз, үрейленіп, қорықсаңыз – орныңызда қалыңыз;
- егер тұман түссе немесе қатты жаңбыр жауса, күткен дұрыс;
- егер сіз ашық жерде болсаңыз, қараңғыда от жағуға немесе фонарь жағуға болады – бұл құтқарушылар үшін қосымша белгілер.
Табиғат аясына демалысқа шығарда тағы нені дайындау керек:
- телефон мен пауэбанкті 100% зарядтаңыз, фонарь алыңыз;
- сәйкес келетін ашық түсті киім мен ыңғайлы аяқ киімді таңдаңыз, міндетті түрде - бас киім және ауа-райы өзгерген жағдайда жылы киімдер жиынтығы;
- алғашқы көмек қобдишасын жинаңыз. Ең аз дегенде оның ішінде: антисептик, таңғыш, антигистаминдер және дәрігердің нұсқауы бойынша таблеткалар. Ең көп дегенде, қайда және қаншалықты баратыныңызға байланысты. Күннен қорғайтын кремді, күйікке қарсы құралдарды және жәндіктерге қарсы спрейді, гигиеналық құралдарды ұмытпаңыз;
- су мен азық-түлік қорын дайындаңыз. Демалыс кезінде өзіңізге таныс емес тағамдардан дәм татуға болмайды, қантты газдалған сусындар мен алкогольдік сусындарды қолдану ұсынылмайды;
- егер сіз жай ғана серуендеп, жеңіл пикникпен шектелгіңіз келмей, от жағу керек болса, ол үшін қажетті мангал, отын мен тұтату құралдарын қамтамасыз етуіңіз керек. Жерде от жағуға болмайды - тек арнайы белгіленген жерлерде жағу керек.
Пикникке шыққанда, қоқыс дорбаларын өзіңізбен бірге алып жүріңіз, содан кейін оны бүкіл алаңнан жинап жүрмес үшін оларға қоқысты бірден салыңыз. Орманда өзіңізді ұстау ережелерін сақтай отырып, сіз табиғатты ғана емес, ақшаңызды да сақтайсыз.
Құтқарушылар қар көшкініне түскен кезде, үмітсіздік пен үрейленбеуді, тыныс алу үшін дұрыс топтасуды ұсынады. Оның тоқтағанын күтіңіз. Егер қозғалу мүмкіндігі болса, жоғары қарай жорғалаңыз. Айқайламаңыз: сізді есту екіталай, есесіне сіз күшіңіз, оттегі мен жылуды жоғалтасыз.
Жаяу серуендеу кезінде сақтық шараларын елемеуге болмайды, тіпті олар сізге болмашы болып көрінсе де. Туристік топтың барлық мүшелерінің хабардарлығы күтпеген жағдайлардан аулақ болуға, уақытты пайдалы және жағымды өткізуге көмектеседі.
