1 наурызда ЮНЭЙДС бастамасымен "Нөлдік кемсітушілік" күні атап өтілмек. Биылғы жылдың ұраны – "Әр адамның денсаулығын қорғау үшін – әр адамның құқығын қорғау қажет".
Мемлекеттің АИТВ-ға байланысты құқықтарды қорғау, кемсітудің қандай да бір нысандарына жол бермеу туралы кепілдіктері Қазақстан Республикасының Конституциясында және Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы Кодексте заңнамалық деңгейде бекітілген.
Елде ЮНЭЙДС 95-95-95 стратегиясы жүзеге асырылуда, ол АИТВ-инфекциясына байланысты профилактиканы, тестілеуді, емдеуді және күтімді қамтамасыз етуге бағытталған. Бүгінгі күні АИТВ-мен өмір сүретін адамдардың 82 пайызы өздерінің мәртебесін біледі, олардың 88 пайызы антиретровирустық терапияны (АРТ) қабылдайды, АИТВ-мен өмір сүретін адамдардың 90 пайызында вирустық жүктеме басылған.
Еліміздің барлық өңірлерінде профилактиканың инновациялық түрі – жанасуға дейінгі түрі енгізілуде. ЖИТС, туберкулез және безгекпен күрес жөніндегі Жаһандық қор жобасының арқасында АИТВ-ның алдын алу жөніндегі өңірлік орталықтардың 15 зертханасы автоматтандырылған ПТР жабдықтарын алды. Жыл сайын халықтың негізгі топтарының өкілдері (инъекциялық есірткі қолданатын адамдар, секс жұмысшылары, ер адамдармен жыныстық қатынасқа түсетін ер адамдар) АИТВ-ға тексерілуде. АИТВ-мен ауыратын әйелдердің 98% дені сау баланы өмірге әкеле алады. АРТ қол жетімді болуда, ол науқастарға диагноз қойылғаннан кейін бірден тағайындалады және тегін беріледі.
- Егер қоғамда АИТВ-мен байланысты стигма мен кемсітушілік деңгейі жоғары болмағанда, осы нәтижелердің барлығы әлдеқайда көп болуы мүмкін еді. Бүгінде кемсітушілікті толығымен жоюға баса назар аудару қажет. Бұл АИТВ-инфекциясының өсу қарқынының айтарлықтай төмендеуіне ықпал етеді, - дейді ҚР ДСМ Қазақ дерматология және инфекциялық аурулар ғылыми орталығының директоры Бауыржан Байсеркин.
2024 жылы "Нөлдік кемсітушілік" күні әлемде оныншы рет аталып өтілуде. Әр адамның құқығын қорғау - біздің ортақ міндетіміз. Егер әркімнің құқығы қорғалса, біз АИТВ-ны толығымен жоя аламыз.
