Неонатолог дәрігер деген кім, бұл маманның педиатрдан ерекшелігі, олар қай бөлімшелерде жұмыс істейді, бұл сұрақтарға Өңірлік коммуникациялар қызметінің алаңында өткен брифинг барысында Алматы қаласы Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының штаттан тыс неонатологы Елена Плужникова жауап берді. Баспасөз конференциясы 20 қараша - Дүниежүзілік балалар күніне арналды.
Неонатологтың негізгі міндеті - жаңа туған нәрестенің жағдайын бақылау. Мұндай маман әйелдің баланы дүниеге әкелу сәтінен ол перзентханадан шыққанша бірге жүреді. Әрі қарай, баланы учаскелік педиатр және медбике бақылайды.
«Егер перинаталдық орталықтағы бала шала туылған болса, ол ұзақ уақыт бақылауда болады. Уақытынан өте ерте туған нәрестелер дүниеге келген кезінен бастап перинаталдық орталықта 4-6 ай өткізеді. Мұндай жағдайларда баланы неонатолог дәрігер бақылайды», - деді Е.Плужникова.
Өмірдің алғашқы 28 күні жаңа туған нәрестенің денсаулығында өте маңызды. Жағдайы жақсы болғанның өзінде дәрігерлердің бақылауы қажет, дейді маман. Сондықтан неонатолог пен педиатрдың рөлі маңызды.
«Бала үшін, оның дамуы жақсы болса да, педиатрдың бақылауы қажет. Сондықтан учаскелік педиатрдың рөлі өте маңызды. Педиатрия - бұл динамикалық организм туралы ерекше ғылым. Яғни, балаларда ересектер сияқты үнемі бір орында тұратын статистикалық көрсеткіштер жоқ. Яғни, бала үшін барлық параметрлер жасына байланысты. Сіз педиатрға барған кезде және баланың жағдайына қатысты шағымдарды айтқыңыз келсе, дәрігердің қоятын бірінші сұрағы: баланың жасы нешеде деп сұрайды», - деп түсіндірді ол.
Сондай-ақ, сарапшы бала туылған кезде не нәрсеге назар аудару керектігін, яғни жңа туған нәрестенің қандай жағдайы қалыпты және қандай жағдайларда дабыл қағу керек екенін атап өтті.
«Қандай белгілермен педиатрға немесе неонатологқа бару керек? Егер ата-ана баланың тыныс алуында қиындық барын байқаса, онда дәрігерсшақыру керек. Егер тері күрт сарғайса, бұл да жақсы белгі емес. Егер осы уақытқа дейін емізу кезінде проблемалар болмаса және бала кенеттен енжарлық танытып, ұйықттау берсе, емуден бас тартып, тамақ жемей қойса, онда бұл да дәрігердің көмегіне жүгінуді қажет ететін белгі»- деді педиатр дәрігер. "Қандай белгілермен педиатрға немесе неонатологқа бару керек? Егер ата-ана балада тыныс алу проблемаларын байқаса, онда бұл дәрігерді шақыруға себеп болады. Егер терінің сарғаюы күрт өссе, бұл да қолайлы белгі емес. Егер осы уақытқа дейін емшек сүтімен емізу кезінде проблемалар болмаса және бала кенеттен летаргиялық және ұйқышыл болып, кеудеден бас тартып, тамақтануды тоқтатса, онда бұл да дәрігердің көмегіне жүгінудің өте ауыр симптомы», - деді педиатр дәрігер.
Сонымен қатар, маман болар-болмас белгілер болған жағдайда өзін-өзі емдеумен айналыспау керектігін, бірақ білікті көмекке жүгіну керек екенін атап өтті.
«Әдетте, ата-аналар терінің сарғаюына назар аударады. Жаңа туңа сәбидің терісінің сарғаюы жиі кездеседі. Мұнда сіз жаңа туған нәрестенің физиологиялық сарғаюы деген ұғым бар екенін түсінуіңіз керек, бұл қалыпты түрде жүретін табиғи процесс. Сондай-ақ, жаңа туған нәрестенің патологиялық сарғаюы бар. Әрине, ата - аналары өз беттерінше ол екеуін бір-бірінен ажырата алмайды, өйткені дәрігер неонатолог немесе педиатр анықтайтын диагностикалық белгілі бір кешен бар-бұл физиологиялық немесе патологиялық сары ауру. Мұндай жағдайда сіз педиатрға баруыңыз керек», - деп кеңес берді ол.
Соңғы кездері балалар дәрігерлері шала туылған нәрестелерге жиі күтім жасайтын болған. Сонымен қатар, дәрігерлер жаңа туған нәрестелердегі туа біткен ақаулармен күресуге мәжбүр.
«Туа біткен ақаулар қатысты қойылатындиагноздар жиілеп кетті және олар әртүрлі – ауыр жағдайларлан бастап түзетуге болатындарға дейін. Жүктілік кезінде ананың барлық скринингтерге қатысуы, ультрадыбыстық тексеруден өтуі өте маңызды, сондықтан біз баланы не күтіп тұрғанын, оған қандай көмек қажет болатынын және туылғаннан кейін мысалы, туа біткен жүрек ақаулары, тыныс алу жүйесі және асқазан-ішек жолдары сияқты денсаулықтағы ақаулар кезінде дәрігергедереу жүгіну керек пе екенін алдын ала айтып, біліп отырамыз.
Сарапшы сонымен қатар бала тууды жоспарлап жүрген отбасылармен және жақын арада сәбилі болғалы отырған жанұяларға ұсыныстарымен бөлісті.
«Біздің қоғамда балалардың дүниеге келуіне саналы түрде келеді. Егер отбасы балалы болуды жоспарласа, оған дейін анасына да, әкесіне де скринингтен өткен жөн. Анаға деген күтім тіпті көбірек болу керек, өйткені ол құрсағында болашақ нәрестені көтеріп жүреді. Егер созылмалы инфекция болса, оларды бала көтермей тұрып емдеу маңызды. Егер витаминдер жеткіліксіз болса, ағзадағы кейбір микроэлементтер үшін оны тиісті деңгейге жеткізген жөн. Егер мүлдем болмаса, кем дегенде белгілі бір уақытқа дейін жаман әдеттерді тоқтатыңыз», - деп сарапшы жүктіліктің өзінде салауатты өмір салтын ұстану керек екенін айтты.
